اگر شما صاحب یک کسب و کار تازه هستید یکی از بهترین گزینه ها در جهت گرفتن نتیجه مطلوب، سرمایه گذاری و فعالیت در عرصه ای است که شما در آن تبحر خاصی دارید. جاویژه درواقع حاشیه کوچکی از بازار است که روی یک نیاز ویژه مخاطبان تمرکز کرده است. در این مقاله آبامدیا به چگونگی این نوع بازاریابی می‌پردازد و به شما کمک می‌کند تا بتوانید با روشی ساده در این عرصه وارد شوید.
آژانس تبلیغاتی آبامدیا در راه بازاریابی خدمات و محصولات به شما کمک خواهد کرد. کافیست مقاله بازاریابی چیست را مطالعه کنید.
Niche marketing چیست؟
معنی کلمه niche چیست؟ کلمه niche به معنی تورفتگی دیوار یا طاقچه است. این نوع بازاریابی به این علت niche نام گذاری شده است زیرا به حاشیه های خارج از بازار اصلی می پردازد که از چشم رقیبان دور مانده است. هدف اصلی این نوع بازاریابی تامین کالا یا خدماتی است که نیاز بخش ویژه‌ای از مخاطبان است و بازار اصلی نتوانسته آن را تامین کند. این نوع بازاریابی دارای سه جنبه بازار، محصول و استراتژی است و به علت انعطاف پذیری و هزینه کم یکی از مناسب ترین گزینه ها برای کسب و کارهای کوچک است.
ویژگی های جاویژه
کاتلر یکی از بزرگترین افراد در عرصه بازاریابی در کتاب خود برای جاویژه ۵ ویژگی منحصر به فرد را قرار داده است:
- مخاطبان شما دارای نیازهایی متمایز نسبت به بازار اصلی هستند.
- به علت متمایز بودن نیاز آنها هزینه بیشتری را برای خدمات یا کالای شما پرداخت خواهند کرد.
- به علت تخصصی بودن کار شما و در برگرفتن زمان زیاد، رقبای بزرگ را به خود جذب نمی کند.
- در حقیقت تخصص گرایی باعث مزیت اقتصادی در آن می‌شود. درواقع به علت تخصصی بودن نیازمند هزینه کمتری از سایر خدمات و کالاها است.
- حجم بازار آن کم است اما تعداد مشتریان بالقوه آن بالاست. پس درنتیجه سود زیادی نسبت به حجم و فروش کم بازار خود می‌دهد.
چطور فرصت های بازار جاویژه را بشناسیم؟
قبل از شروع باید بدانیم بازاریابی چیست؟ تبلیغات چیست وچه تفاوتی مابین بازاریابی و تبلیغات است؟
حال که با ویژگی ها و مفهوم جاویژه آشنا شده ایم، باید بدانیم که چطور فرصت های فعالیت در این بازار را بشناسیم و استفاده کنیم.
۱.سوالاتی درباره نیازهای خودمان طراحی کنیم.
یکی از این راه ها، طراحی سوالاتی درباره خودمان است. اینکه شما به عنوان مخاطب چه نوع کالاها و خدماتی نیاز دارید و چقدر از این نیازها در جامعه حال قابل تامین هستند؟ سپس نیازهایی که قابل تامین نیستند را در یک کاغذ بنویسید. آیا برآوردن این نیاز عملی است؟ برای تامین آن نیازمند چه مبلغی هستیم؟ و در نهایت برای آن یک استراتژی مشخص طراحی کنید.
۲.من چه توانایی هایی دارم؟
روشی دیگر بررسی توانایی‌های فردی خودتان است. شما چه توانایی‌های خاصی دارید که دیگر رقبا ندارند. آیا این توانایی ها نیاز جامعه هستند؟ توانایی هایی مانند کارهای هنری، رشته های خاص در زمینه بازارهای بزرگ مانند برنامه نویسی یا مکانیک و ….
۳.روزنامه ها و سخنرانی ها بهترین منابع تحقیق برای نیازها.
همچنین میتوانید با تحقیق در روزنامه ها و سخنرانی های مربوط به بازار خود این جاویژه ها را بیابید. مشکلات و اهداف این سخنرانی ها را بیابید و برای آنها چاره‌ای ایجاد کنید. چاره‌ای که شما ایجاد کرده‌اید یک جاویژه است که شما میتوانید در آن فعالیت کنید.
۴.افراد با سلیقه های خاص را دریابید.
از دیگر روش ها، سرمایه گذاری برروی بخشی خاصی از جامعه است که سلایق مخصوص خود را دارند. مثلا طراحی و فروش دستبندهای فندوم های مختلف مثل طرفدارهای پرسپولیس یا ایجاد محلی مخصوص برای طرفداران یک سریال خاص.
۵.به دنیال ایده هایی بروید که در محل زندگی خود وجود ندارند.
محل زندگی شما محدود به یک سری ایده های مخصوص به خود است. در محل‌های دیگر به دنبال ایده هایی بروید که در محل زندگی خود وجود ندارند. آنها را ارزیابی کنید و سپس با بومی سازی آنها را به مرحله استفاده برسانید. مثلا سایت آمازون یک سایت فروش گسترده و واسطه گری در آمریکا است. دیجی‌کالا با برگرفتن ایده سایت آمازون و بومی سازی آن، یک جاویژه قوی ایجاد کرده است
فرایند جاویژه چگونه است؟
حال که ایده خود را یافته‌ا‌ید برای وارد شدن به فرآیند جاویژه باید به سوالاتی جواب دهید:
۱.دقیقا جامعه هدف خود را مشخص کنید.
باید بدانید جامعه هدف شما کیست و نیازهای آنها چیست؟ این اولین قدم شما برای ورود به جاویژه است. مثلا اگر شما می‌خواهید در زمینه آموزشی فعالیت کنید باید اول از همه جامعه هدف خود را مشخص کنید. سپس برای هریک از نیاز آنها چاره‌ای داشته باشید و برنامه بازاریابی مشخصی برای آن آماده کنید.
۲.هم اکنون مشتریان شما چه کسانی هستند؟
با بررسی جامعه هدف کنونی خود مشتریانی که در حال حاضر دارید را درنظر بگیرید. آیا جاویژه‌ای که شما انتخاب کرده‌اید نیازهای مشتری‌های کنونی شما را برطرف می‌کند؟ درواقع جاویژه شما باید به گونه‌ای باشد که نه تنها باعث ایجاد جامعه هدفی جدید شود بلکه جامعه مشتریان بالقوه قبلی شما را نیز حفظ کند.
۳.میزان تحمل بازار خود را بسنجید.
بیایید با یک مثال این موضوع را توضیح دهیم. مثلا شما در بازار پارچه فروشان درحال فعالیت هستید. حال می‌خواهید وارد یک ویژگی و تخصص خاص مانند پارچه‌های طلاکوب شوید. برای وارد شدن به این عرصه باید درنظر داشته باشید که آیا جامعه بازار شما کشش هزینه های حرفه شما را دارد یا خیر؟ تا چه میزان می تواند مشتری را جذب کند؟ میزان نیاز به این حرفه چقدر است؟
۴.از بقیه رقبا متمایز باشید.
متمایز بودن شما از سایر رقبا نقطه عطف شما در بازار کاری شما است. با داشتن ویژگی‌هایی که سایر رقبا توانایی ایجاد آن را ندارند میتوانید سریعا پیشرفت کنید.
۵.آیا محصولی مشابه مانند شما در بازار وجود دارد؟
در جاویژه خاص بودن و یونیک بودن حرف اول را میزند. اینکه شما در عرصه کاری خودتان اول باشید باعث شناخته شدن حداکثری در جامعه هدفتان می‌شود. اما باید بدانید که همیشه لازم نیست اول باشید، فقط کافی است متمایز از رقبای خود باشید.
۶.هزینه های خود را بسنجید.
سعی کنید در جاویژه کمترین هزینه ها را داشته باشید. هزینه بالا در جاویژه به علت خاص بودن مخاطبان ریسک بالایی را همراه دارد. پس با تهیه یک roi میزان هزینه‌های خود را بسنجید و از هزینه های اضافی جلوگیری کنید.
